Αἰώνιον

Η Κόριννα, ποιήτρια από την Τανάγρα, νίκησε τον Πίνδαρο στις Θήβες – λένε όχι μία, αλλά πέντε φορές. Παράδοση που διασώζει ο Παυσανίας και ο Αιλιανός. Και ποια ήταν η αντίδραση; Ο Πίνδαρος την αποκάλεσε «συν» – «γουρούνα».

Λένε πως έφταιγαν οι «αμαθείς ακροατές». Πως εκείνη κέρδισε χάρη στην ομορφιά της ή στην «πιο απλή» αιολική διάλεκτο. Μα ό,τι και να πουν, το αποτέλεσμα μένει: μια γυναίκα μπήκε σε αγώνα λόγου και βγήκε νικήτρια.

Κι όμως, οι στίχοι της χάθηκαν σχεδόν όλοι. Ο χρόνος στάθηκε σκληρός με τις γυναίκες δημιουργούς, όπως με τη Μυρτίδα που δεν σώθηκε ούτε ένας στίχος της. Ο ίδιος χρόνος που φρόντισε να διασωθούν οι ύβρεις που δέχτηκαν.

Σήμερα θυμόμαστε την Κόριννα όχι ως «σκρόφα τραγουδίστρα», αλλά ως ποιήτρια που απέδειξε ότι ο λόγος και η τέχνη δεν έχουν φύλο – ακόμα κι αν κάποιοι χρειάζονταν βρισιές για να αντέξουν την ήττα τους.

Πηγή: Παντελής Μπουκάλας, «Όταν η Κόριννα ανταγωνίστηκε τον Πίνδαρο», Καθημερινή, 10.03.2019

ἡ Κόριννα, ποιήτρια ἐκ Τανάγρας, Πίνδαρον ἐν Θήβαις ἐνίκησεν – φασὶ δὲ οὐχ ἅπαξ ἀλλὰ πεντάκις. ἔστι δὲ ἡ παράδοσις ταύτη σωζομένη παρὰ Παυσανίᾳ καὶ Αἰλιανῷ. τί δὲ ἦν ἡ ἀντίδρασις; ὁ Πίνδαρος αὐτὴν «σῦν» ἐκάλεσεν.

λέγουσιν ὡς οἱ ἀκροαταὶ ἦσαν ἀμαθεῖς, ὡς διὰ τὸ κάλλος αὐτῆς ἐκράτησεν ἢ διὰ τὴν ἁπλουστέραν αἰολικὴν διάλεκτον. ἀλλ’ ὅ, τι ἂν λέγωσιν, μένει τὸ γέγονεν· γυνὴ λόγου ἔριν ἐτόλμησεν καὶ ἐνίκησεν.

ὅμως δὲ σχεδὸν πάντες οἱ στίχοι αὐτῆς ἀπώλοντο. ὁ χρόνος σκληρὸς ἐγένετο ταῖς δημιουργοῖς γυναιξίν, ὥσπερ τῇ Μυρτίδι, ἧς οὐδὲ εἷς στίχος ἐσώθη. ὁ αὐτὸς χρόνος ἐφρόντισε φυλάξαι τὰς λοιδορίας ἃς ἐδέξαντο.

νῦν δὲ μνημονεύομεν τὴν Κόρινναν οὐχ ὡς «σῦν ᾠδόν», ἀλλ’ ὡς ποιήτριαν δεικνύουσαν ὅτι ὁ λόγος καὶ ἡ τέχνη οὐκ ἔχουσι φύλον – κἂν ἔνιοι λοιδορίαις χρῶνται ἵνα τὴν ἥτταν ὑπομείνωσιν.